De (vernieuwde) Vragenlijst Intellectuele Status

In de klinische praktijk zijn zelden resultaten beschikbaar van onderzoeken die plaatsgevonden hebben vóór de aanvang van het letsel. Om die reden moet het premorbide functioneren vaak geschat worden. Een populair instrument in Vlaanderen is de Nederlandse Leestest voor Volwassenen (NLV; Schmand, Lindeboom & Van Harskamp, 1992) waarbij de patiënt gevraagd wordt om een lijst van onregelmatig gespelde woorden te lezen. Waar de originele testhandleiding een sterke correlatie met het verbale IQ rapporteert, heeft een recente validiteitsstudie aangetoond dat dit instrument niet meer geschikt is om (in Vlaanderen) het premorbide intelligentieniveau in kaart te brengen. De NLV-scores correleren immers onvoldoende met de verschillende IQ-indexen van de WAIS-IV-NL (Hermans & Van Dijck, 2022).

In de klinische neuropsychologische praktijk is er daarom de dringende vraag ontstaan naar een nieuw diagnostisch instrument om deze belangrijke cognitieve maatstaf weer betrouwbaar in kaart te kunnen brengen. Daarom werd een vragenlijst ontwikkeld, geïnspireerd op de Vragenlijst Intellectuele Status (VIS) (Mas, 1979). Deze vragenlijst brengt op een gestandaardiseerde manier een aantal demografische en persoonskenmerken in kaart die correleren met prestatieniveau. Validiteitsonderzoek (in een cohort van 40- tot 65-jarigen) geeft aan dat de scores op de VIS een sterke correlatie vertonen met de WAIS-IV-NL-prestaties binnen een gezonde steekproef. Bovendien toont onderzoek naar de test-hertestbetrouwbaarheid aan dat de antwoorden consistent zijn.

Momenteel wordt onderzocht of de betrouwbaarheid van het instrument behouden blijft wanneer deze ingevuld wordt door de partner. Dit zou het immers mogelijk maken om het instrument ook in te zetten bij erg verwarde patiënten of bij mensen die problemen hebben met taal en communicatie.